17.12.2017 tarihinde 30273 sayılı Resmi Gazete yayımlanarak yürürlüğe konan 486 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile defter beyan sistemi hayata geçirilmiştir. Peki bu defter beyan sistemi nedir?
Serbest meslek mensubu olan, işletme hesabına göre defter tutan ve basit usule tabi olan kişilerin defter kayıtlarını elektronik ortamda tutması, zorunlu defter tutması gereken mükelleflerin bu defterleri elektronik ortamda oluşturması ve saklaması, aynı zamanda vergi beyannamesi, bildirim ve dilekçelerini elektronik ortamdan iletmesi ve düzenlemesine defter beyan sistemi denir.
Gelir İdaresi Başkanlığı sisteminden defter beyan sistemine kayıt olan mükellefler kolayca belge düzenleyip işlem yapabilir, gelir ve gider değerleri ile birlikte aynı zamanda fatura, serbest meslek makbuzu gibi çeşitli belgeleri de sistemde saklayabilirler.
Defter beyan sistemi hakkında merak ettiklerinizi bu yazıda bulabilirsiniz.
Defter beyan sisteminin amacı nedir?
Dijital dünyaya geçişin artması ile gündeme gelen konulardan biri defter beyan sistemi oldu. Bu sistem ile bütün ticari ve vergisel işlerinizi elektronik ortamda oluşturabilir, kayıt altına alabilir ve saklayabilirsiniz. Bu sistem ile kayıt dışı ekonomi ile mücadele edilmesi ve maliyetlerin azaltılması amaçlanmıştır.
Defter beyan sistemini kimler kullanmalıdır?
Defter beyan sistemi serbest meslek mensupları, işletme hesabına göre defter tutan mükellefler ve basit usule tabi olan mükellefler tarafından kullanılacaktır.
Ancak defter beyan sistemini kullanamayacak mükellefler de mevcuttur. Bunlar,
- İşletme hesabına göre defter tutması Bakanlıkça izin verilen kurumlar vergisi mükellefleri
- Bilanço hesabına göre defter tutan mükellefler
- Ücret, menkul sermaye iradı, gayrimenkul sermaye iradı ve diğer kazançlarla iratlardan oluşan gelir vergisi mükellefleri
Defter beyan sistemi başvuru tarihi ne zaman?
Basit usule tabi olan kişiler ile serbest meslek sahibi kişiler 01.01.2018 tarihinden itibaren defter beyan sistemini kullanmaya başlayacaklardır.
Diğer mükellefler ise 01.01.2019 tarihinden itibaren defter beyan sistemini kullanmaya başlayacaklardır.
Defter beyan sistemine başvuru nasıl yapılır?
Defter beyan sistemini kullanma zorunluluğu olan mükellefler, sistemi kullanmaları gereken yıldan önceki ayın son gününe kadar www.defterbeyan.gov.tr adresi üzerinden veya bağlı oldukları vergi dairesi aracılığı ile başvuru yapabilirler.
Basit usule tabi olan kişiler, bağlı oldukları meslek odaları veya mali müşavirleri aracılığı ile başvuru yapabilirler.
Sisteme nasıl giriş yapılır?
Defter beyan sistemine kayıt yapmış kullanıcılar, kullanıcı kodu veya TC kimlik numarası ve şifre bilgileri ile www.defterbeyan.gov.tr adresinden giriş yapabilirler.
Defter beyan sistemi şifresi nasıl alınır?
Sisteme giriş yapabilmek için alınması gereken şifre, mükellef tarafından veya yetkilendirilen kişi tarafından vergi dairesinden yapılacak başvuru ile alınabilir.
Defter beyan sisteminde hangi defterler tutulacak?
Defter beyan sisteminde elektronik ortamda tutulabilecek defterler şunlardır:
- Bitim işleri defteri
- Envanter defteri
- Amortisman defteri
- Çiftçi işletme defteri
- İşletme defteri
- Serbest meslek kazanç defteri
- Damga vergisi defteri
- Ambar defteri
Defter beyan sisteminin avantajları nelerdir?
Defter beyan sisteminin avantajları şu şekilde sıralanabilir:
- Kayıt dışı ekonomiyi engelleme
- Zaman kaybını önleme
- Evrak yoğunluğunu azaltma
- Saklamadan kaynaklı maliyeti azaltma
- Elektronik ortamda kolayca işlemleri halletme
- Uzaktan erişim imkanı
- Onay, baskı, arşiv, kağıt gibi masrafları azaltma
İşletmeler defter beyan sistemine nasıl başvurabilir?
İşletme hesabına göre kayıt tutan mükellefler kendileri defter beyan sistemine başvurabileceği gibi, serbest muhasebeci mali müşavirler aracılığı ile de sisteme başvurabilirler.
Basit usul defter beyan sistemi nasıl olacak?
Basit usule tabi kişiler defter beyan sistemine başvurularını kendileri yapabilecekleri gibi meslek odaları veya “Elektronik Beyanname Gönderme Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi” imzaladıkları meslek mensupları aracılığı ile yapabilirler.
Basit usule tabi kişiler 30.06.2018 tarihine kadar defter beyan sistemine başvuru yapabilirler.
Basit usule tabi kişilerin alış- satış, gelir- giderlerine dair üçer aylık kayıtları izleyen ayın sonuna kadar defter beyan sistemine kaydetmiş olmaları gerekmektedir.
Sistemden nasıl çıkış yapılır?
Defter beyan sistemine kayıtlı olan kişilerin ölümü veya gaipliği hallerinde veya mükellefiyetinin sonlandırılması halinde bahsedilen olayların olma tarihinden itibaren defter beyan sisteminde kayıt yapma, defter tutma ve beyanname özellikleri kullanılamaz. Bahsedilen hadiselerin olma tarihine kadar yapılması gereken işlemler ve yükümlülükleri bu duruma dahil değildir. Sistem sadece geçmiş döneme ait bilgilerin görüntülenmesi amacı ile kullanılabilir.
İkinci sınıf tüccarlar birinci sınıfa geçtiği takdirde bilanço esasına göre defter tutacaklarını izleyen yılın başından itibaren sistem kullanıcısı olarak kalamazlar.